History of Leprosy Prevention and Control in Armenia

Проказа присутствовала на территории Армении с незапамятных времен. Текущий обзор литературы направлен на описание эпидемиологической эволюции, а также мер борьбы и географического распределения лепры в Армении. Поиск литературы осуществлялся в электронной базе данных библиотек Армении по нескольким ключевым словам, например, «проказа» или «проказа в Армении». Кроме того, были рассмотрены соответствующие статьи, доступные в интернете. Снижение случаев заболевания за 7 десятилетий произошло за счет реализации соответствующих профилактических мер (скрининг населения, активное выявление случаев заболевания, изоляция и мониторинг контактов, санитарное просвещение), а также увеличения социальных факторов и гигиенического уровня населения. Изоляция больных считалась лучшей стратегией профилактики заболевания и проводилась при отсутствии в стране лепрозория. В населенных пунктах, где часто регистрировались новые случаи лепры, проводились массовые профилактические осмотры всего населения. Բորոտությունը Հայաստանի տարածքում տարածված է եղել անհիշելի ժամանակներից։ Ներկայիս գրականության ուսումնասիրությունը նպատակ ուներ նկարագրելու համաճարակաբանական էվոլյուցիան, ինչպես նաև Հայաստանում բորոտության դեմ պայքարի միջոցառումները և աշխարհագրական տարածումը: Գրականության որոնումն իրականացվել է հայաստանյան գրադարանների էլեկտրոնային բազայում՝ օգտագործելով որոշ բանալի բառեր, ինչպիսիք են՝ «բորոտություն» կամ «բորոտությունը Հայաստանում»: Բացի այդ, վերանայվել են համացանցում առկա համապատասխան հոդվածները: Յոթ տասնամյակների ընթացքում հիվանդության նվազումը պայմա- նավորված է համապատասխան կանխարգելիչ միջոցառումների իրականացմամբ (բնակչության կանխարգելիչ հետազոտություն, դեպքերի ակտիվ հայտնաբերում, կոնտակտավորների մեկուսացում և մոնիթորինգ, առողջապահական կրթություն), ինչպես նաև սոցիալական գործոնների և բնակչության հիգիենիկ մակարդակի բարձրացմամբ։ Պացիենտների մեկուսացումը համարվում էր հիվանդության կանխարգելման լավագույն ռազմավարությունը և իրականացվում էր երկրում բորոտանոցի (լեպրոզորիա) բացակայության պայմաններում: Այն բնակավայրերում, որտեղ հաճախ են գրանցվել բորոտության նոր դեպքեր, զանգվածային կանխարգելիչ հետազոտություններ են անցկացվել ողջ բնակչության շրջանում։